Aanwijzingen van ground zero van de vogelgriep op melkveebedrijven in de Texas Panhandle

Dit artikel is oorspronkelijk gepubliceerd op KFF Gezondheidsnieuws.

Begin februari begonnen melkveehouders in de Texas Panhandle ziek vee op te merken. Het geroezemoes bereikte al snel Darren Turley, uitvoerend directeur van de Texas Association of Dairymen: “Ze zeiden dat er iets beweegt van kudde naar kudde.”

Bijna 60 dagen gingen voorbij voordat dierenartsen de boosdoener identificeerden: een zeer pathogene stam van het vogelgriepvirus, H5N1. Als de ziekte eerder was ontdekt, had de uitbraak snel onder controle kunnen worden gehouden. Nu heeft het zich verspreid naar ten minste acht andere staten, en het zal moeilijk te elimineren zijn.

Op dit moment heeft de vogelgriep zich niet aangepast om zich zoals de seizoensgriep van persoon tot persoon door de lucht te verspreiden. Dat is wat er nodig is om een ​​nieuwe pandemie van start te laten gaan. Dit gelukkige feit zou echter kunnen veranderen, aangezien het virus muteert in elke koe die het infecteert. Die mutaties zijn willekeurig, maar meer koeien bieden meer kansen om op mutaties te stuiten die een groot risico voor de mens vormen.

Waarom duurde het zo lang voordat het virus werd herkend op hightechboerderijen in het rijkste land ter wereld? Want ook al circuleert H5N1 al bijna dertig jaar, de komst ervan naar melkvee was zeer onverwacht. “Mensen hebben de neiging om te denken dat een uitbraak maandag om 9.00 uur begint met een bord waarop staat: ‘De uitbraak is begonnen’”, zegt Jeremy Farrar, hoofdwetenschapper bij de Wereldgezondheidsorganisatie. “Zo is het zelden.”

Door de oorsprong van uitbraken te onderzoeken, verzamelen onderzoekers aanwijzingen over hoe deze beginnen en zich verspreiden. Die informatie kan de tol van een epidemie beperken en, idealiter, de volgende stoppen. Waarnemingen ter plaatse en genomische analyses wijzen op Texas als ‘ground zero’ voor deze uitbraak bij rundvee. Om de gebeurtenissen in Texas terug te vinden, sprak KFF Health News met meer dan een dozijn mensen, waaronder dierenartsen, boeren en staatsfunctionarissen.

Een vroege indicatie dat er iets mis was gegaan op boerderijen in het noordwesten van Texas kwam van apparaten die aan de halsbanden van melkkoeien waren vastgemaakt. Turley beschrijft ze als ‘een geavanceerde fitnesstracker’. Ze verzamelen een stroom gegevens, zoals de temperatuur van een koe, de kwaliteit van de melk en de voortgang van de spijsvertering (of beter gezegd het herkauwen) in de maag met vier kamers.

Wat boeren zagen toen ze de gegevens in februari downloadden, hield hen tegen. Het ene moment leek een koe volkomen in orde, en vier uur later was het herkauwen gestopt. “Kort nadat de maag stopt, zie je een enorme daling van de melk,” zei Turley. “Dat is niet normaal.”

Tests op besmettelijke ziekten waarvan bekend is dat ze door kuddes heen razen, waren negatief. Sommige boeren vroegen zich af of de ziekte verband hield met de as van bosbranden die het land in het oosten verwoestten.

Achteraf gezien wenste Turley dat hij meer van de migrerende ganzen had gemaakt die zich elke winter en lente in de panhandle verzamelen. Ganzen en andere watervogels hebben H5N1 over de hele wereld vervoerd. Ze zijn bestand tegen enorme hoeveelheden virus zonder ziek te worden en geven het door aan lokale soorten, zoals merels, koevogels en grackles, die zich vermengen met trekkende kuddes.

Maar omdat er zoveel andere problemen waren waarmee melkveehouders te maken kregen, registreerden ganzen zich niet. “Eén ding dat je leert in de landbouw is dat Moeder Natuur onvoorspelbaar is en verwoestend kan zijn,” zei Turley. “Net als je denkt dat je het doorhebt, vertelt Moeder Natuur je dat dat niet zo is.”

Kat aanwijzingen

Eén melkveebedrijf probeerde zichzelf af te sluiten, waarbij ze ervoor zorgden dat ze geen apparatuur deelden met of dezelfde werknemers in dienst namen als andere boerderijen, herinnert Turley zich. Het vee werd nog steeds ziek. Turley merkte op dat de boerderij benedenwinds lag van een andere boerderij met een uitbraak, “dus je zou bijna denken dat er sprake moet zijn van een luchtoverbrengingsfactor.”

Op 7 maart belde Turley de Texas Animal Health Commission. Zij riepen bijeen Eén gezondheidsgroep met experts op het gebied van diergezondheid, menselijke gezondheid en landbouw om na te denken over wat zij het ‘mysteriesyndroom’ noemden. Staatsdierenartsen onderzochten koeienweefsel op parasieten, onderzochten het bloed van de dieren en testten op virussen en bacteriën. Maar niets verklaarde de ziekte.

Ze hebben niet naar H5N1 gezocht. Terwijl dat zo is sprong in zoogdieren tientallen keren heeft het zich zelden tussen soorten verspreid. De meeste gevallen deden zich voor bij carnivoren, die waarschijnlijk besmette vogels aten. Koeien zijn voornamelijk vegetarisch.

“Als iemand mij zou vertellen over een melkdaling bij koeien, zou ik er niet aan denken om op H5N1 te testen, want nee, vee krijgt dat niet”, zegt Thomas Peacock, een viroloog aan het Pirbright Institute of England die vogelgriep bestudeert.

Postmortale tests van grackles, merels en andere vogels dood aangetroffen op melkveebedrijven werd H5N1 gedetecteerd, maar dat kon het tij niet keren. “We hebben er niet veel over nagedacht, aangezien we overal in het land H5N1-positieve vogels hebben gezien”, zegt Amy Swinford, directeur van het Texas A&M Veterinary Medical Diagnostic Laboratory.

In de tussentijd deden geruchten de ronde over een golf van ziektes onder werknemers op melkveebedrijven in de panhandle. Het was echter griepseizoen en ziekenhuizen rapporteerden niets bijzonders.

Bethany Boggess Alcauter, onderzoeksdirecteur bij het National Center for Farmworker Health, heeft in de panhandle gewerkt en vermoedde dat het onwaarschijnlijk was dat landarbeiders een dokter zouden zien, ook al hadden ze er een nodig. Klinieken liggen ver van waar ze wonen, zei ze, en velen spreken geen Engels of Spaans – ze spreken bijvoorbeeld inheemse talen zoals Mixtec, wat gebruikelijk is in delen van Mexico. De kosten van medische zorg vormen een ander afschrikmiddel, samen met het verlies van loon door werk te missen – of hun baan te verliezen – als ze niet komen opdagen. “Zelfs als er medische zorg is,” zei ze, “is het een uitdaging.”

Wat heeft dierenartsen uiteindelijk getipt? Een paar boerderijkatten stierven plotseling en testten positief op H5N1. De groep van Swinford – in samenwerking met veterinaire laboratoria van de universiteiten van Iowa State en Cornell – zocht naar het virus in monsters van zieke koeien.

“Op vrijdagavond 22 maart om 21.00 uur kreeg ik een telefoontje van de staat Iowa”, zei Swinford. Onderzoekers hadden antilichamen tegen H5N1 ontdekt in een stukje van een borstklier. Maandag identificeerden haar team en Cornell-onderzoekers genetische fragmenten van het virus. Ze waarschuwden de autoriteiten. Daarmee maakte het Amerikaanse ministerie van Landbouw bekend dat H5N1 melkvee had getroffen.

Gezondheidsfunctionarissen uit Texas herinnerden zich geruchten over zieke landarbeiders en vroegen boeren, dierenartsen en lokale gezondheidsafdelingen om testen aan te moedigen. Ongeveer twintig mensen met hoest, pijn, geïrriteerde ogen of andere griepachtige symptomen stapten naar voren om te worden afgenomen. Die monsters werden verzonden naar de Centers for Disease Control and Prevention. Op één na waren ze allemaal negatief voor H5N1. Op 1 april maakte de CDC het eerste geval van dit jaar bekend: een landarbeider met een ontstoken oog dat binnen enkele dagen verdween.

Dertien melkveebedrijven in de panhandle waren getroffen, zegt Brian Bohl, directeur veldoperaties bij de Texas Animal Health Commission. Boeren melden dat uitbraken onder de kuddes 30 tot 45 dagen duren en dat de meeste koeien in hun gebruikelijke tempo weer gaan melken.

De waarneming duidt erop dat kuddes immuniteit verwerven, al is het maar tijdelijk. Uit vroeg bewijs blijkt inderdaad dat H5N1 een beschermende antilichaamreactie bij rundvee teweegbrengt, zegt Marie Culhane, hoogleraar veterinaire bevolkingsgeneeskunde aan de Universiteit van Minnesota. Toch blijven zij en anderen zich ongerust omdat niemand weet hoe het virus zich verspreidt, of welk risico het met zich meebrengt voor mensen die met vee werken.

Hoewel de meeste koeien herstellen, zeggen boeren dat de uitbraken hun zorgvuldige timing rond het melken, fokken en baren van kalveren hebben verstoord.

Boeren willen antwoorden die met verder onderzoek zouden komen, maar de geest van samenwerking die bestond in de eerste maanden van de uitbraak in Texas is gebroken. Federale beperkingen hebben geleid tot een reactie van boeren die hen onnodig straffen vinden, aangezien gepasteuriseerde melk en gekookt rundvlees van melkvee geen risico lijken te vormen voor de consument.

De regels, zoals het verbod op geïnfecteerd vee om gedurende 30 dagen tussen staten te reizen, vormen een probleem voor boeren die drachtig vee verplaatsen naar boerderijen die gespecialiseerd zijn in het afkalven, om te grazen in staten met zachtere winters, en om naar huis terug te keren om te melken. “Toen het federale bevel uitkwam, zeiden sommige producenten: ‘Ik ga stoppen met testen’”, zei Bohl.

In mei heeft de USDA hulp aangeboden, zoals maximaal $ 10.000 om besmet vee te testen en te behandelen. “De financiële prikkels zullen helpen”, zei Turley. Maar hoeveel valt nog te bezien.

De federale autoriteiten hebben staten onder druk gezet om meer informatie uit boerderijen en landarbeiders te halen. Verschillende dierenartsen waarschuwen dat dergelijke druk hun relaties met boeren zou kunnen verbreken en de communicatielijnen zou kunnen verstikken.

Na epidemieën over de hele wereld te hebben bestreden, noemde Farrar voorbeelden van gevallen waarin sterke surveillance uitbraken ondergronds duwde. Tijdens een uitbraak van de vogelgriep in Vietnam begin jaren 2000 boeren omzeild regelgeving door pluimvee ‘s nachts te verplaatsen, inspectiepersoneel om te kopen en hun goederen via achterkanalen te verkopen. “Het is cruciaal om te leren welke drijfveren en angsten er onder mensen bestaan”, zegt Farrar. “Maar dat lijken we altijd op een later tijdstip te beseffen.”

Een krachtige drijfveer in de VS: Melk is een Industrie van 60 miljard dollar. De volksgezondheid zal waarschijnlijk ook in aanraking komen met de politiek in Texas, een staat die zo benadeeld is door pandemische beperkingen die wetgevers hebben aangenomen vorig jaar een factuur waardoor gezondheidsfunctionarissen geen covid-19-vaccins mogen aanbevelen.

De Texaanse landbouwcommissaris Sid Miller zei dat toen hij hoorde dat federale agenten van de CDC en USDA bezoeken aan boerderijen overwogen – inclusief die waar boeren meldden dat het vee was hersteld – hij dit afraadde. ‘Federale agenten naar een zuivelfabriek sturen die niet ziek is?’ hij zei. “Dat doorstaat de geurtest niet.”

Van Texas tot de natie

zei Pauw genomische analyses van de H5N1-virussen wijst naar Texas als ‘ground zero’ voor de vee-epidemie, die eind vorig jaar opdook.

“Al deze kleine puzzelstukjes bevestigen de onopgemerkte circulatie in Texas gedurende enige tijd”, zegt Peacock, een auteur van één rapport over de uitbraak.

Er zijn aanwijzingen dat een enkele koe besmet was met virussen die door vogels werden uitgestoten – misschien die ganzen, grackles of merels, zei hij. Of het virus is verschillende keren van vogels op vee overgegaan, waarbij slechts een fractie van de dieren van koe naar koe is overgegaan.

Ergens in maart lijken virussen naar andere staten te zijn gelift toen koeien tussen boerderijen werden verplaatst. De beperkte beschikbare genomische gegevens verbindt de uitbraak in Texas rechtstreeks naar anderen in New Mexico, Kansas, Ohio, North Carolina en South Dakota. De routes zijn echter onnauwkeurig omdat de USDA geen data en locaties heeft toegevoegd aan de gegevens die zij vrijgeeft.

Onderzoekers willen niet opnieuw overrompeld worden door het vormveranderende H5N1-virus, en daarvoor moeten mensen in de gaten gehouden worden. De meeste, zo niet alle, van de ongeveer 900 mensen die sinds 2003 wereldwijd met H5N1-infecties zijn gediagnosticeerd, hebben het virus van dieren overgenomen, in plaats van van mensen, zei Farrar. Ongeveer de helft van die mensen stierf.

Incidentele tests van zieke landarbeiders zijn niet voldoende, zei hij. Idealiter wordt er een systeem opgezet om landarbeiders, hun gemeenschappen en gezondheidszorgwerkers aan te moedigen zich te laten testen wanneer het virus boerderijen in de buurt treft.

“Infecties bij zorgverleners zijn altijd een teken van overdracht van mens op mens”, aldus Farrar. “Dat is de aanpak die je wilt volgen – ik zeg niet dat het gemakkelijk is.”

KFF Gezondheidsnieuws is een nationale redactiekamer die diepgaande journalistiek over gezondheidskwesties produceert en een van de belangrijkste operationele programma’s bij KFF is – een onafhankelijke bron van onderzoek, opiniepeilingen en journalistiek op het gebied van gezondheidsbeleid. Leer meer over KFF.

Abonneren naar de gratis ochtendbriefing van KFF Health News.